Geluk is verzet

Pride in Utrecht, juni 2025. Beeld: Stephan Grootjans

In meer dan 60 landen is homoseksualiteit nog steeds gecriminaliseerd. Hier is het gelukkig anders. Hier, in het verlichte Westen, kan iedereen zichzelf zijn, zonder te vrezen voor diens leven en vrijheid. Dit sentiment is altijd al redelijk naïef en een tikkeltje oriëntalistisch geweest, maar in de laatste jaren is steeds minder waar gebleken. Van Europa tot aan de VS, overal laten extreemrechtse en conservatief-christelijke bewegingen het belang zien om dit jaar tijdens Pride luider te zijn dan ooit.

Waarschijnlijk heb jij ook weleens van mensen in je omgeving moeten aanhoren hoe onnodig zaken als Pride zouden zijn. Ze hadden toch al gelijke rechten? Waarom moet het allemaal zo performatief? Kunnen ze het dan niet voor zichzelf houden en normaal doen? In mijn ervaring bewijzen vaak dezelfde personen hun eigen ongelijk in hun opvattingen over queer en trans personen. Deze groep mensen is niet alleen een beetje vervelend, maar nu ook de voedingsbodem voor de meest gevaarlijke homofobe en transfobe bewegingen van onze tijd, die decennia aan vooruitgang aan het afbreken zijn.

Ik zeg dit om duidelijk te maken dat we nooit onze rechten zullen veiligstellen door te proberen ‘normaler’ te zijn en meer te voldoen aan heteronormatieve eisen. Elke poging om “one of the good ones” te zijn eindigt er alleen maar in dat je de laatste bent die tegen de muur gaat, om het maar bot te zeggen. Pride, als tegenhanger van de schaamte die we van onze omgeving zouden moeten voelen, betekent dat we trots zijn om onszelf te zijn en ons niet door welke druk dan ook laten vertellen om in een hokje te passen waar we niet thuishoren. Haatzaaiers willen dat queer en trans personen een miserabel leven hebben. Dat moeten we ze niet gunnen. Hun grootste angst is dat je gelukkig bent als jezelf.

Onthoud dat niet iedereen de vrijheid heeft om zichzelf te zijn. Nog los van de toename aan conservatieve krachten in de politiek, leven veel mensen in een situatie waarin ze niet zichzelf kunnen zijn. Bijvoorbeeld omdat hun familieleden hen niet accepteren of omdat hun woonplaats conservatief en onveilig voor hen is. Juist daarom moeten degenen die die vrijheid wel hebben Pride laten blijven bestaan, met internationale solidariteit en zonder al die interne strubbelingen over wie en wat er wel of niet bij hoort. We moeten echter niet vergeten ook kritisch te zijn op rainbow-washing. In de komende maand zul je zoals altijd veel politieke partijen, bedrijven en dergelijken op de socials zien posten hoe belangrijk ze inclusie wel niet vinden. Let erop dat dit ook uit de praktijk moet blijken, en dat je juist de schijnheiligen erop moet aanspreken als ze zich niet gedragen naar hun woorden. Als een partij zegt voor inclusie te staan, moet zij ook de transgenderwet steunen. Als een mediabedrijf zegt voor inclusie te staan, moet dat ook terug te zien in wat zij maken. In dit politieke klimaat moet het geluid van Pride luid en duidelijk klinken. Wees kritisch, maar wees vooral strijdbaar en optimistisch!

Deel ook jouw ideeën over dit onderwerp. Mail jouw essay of ander soort artikel naar lavaredactie@gmail.com. Vragen? De redactie denkt graag mee! En check Lava’s socials!

categorieën: Bericht