Niet lullen maar doen: hoe een volkspartij het vertrouwen moet herstellen

Protesten tegen verlaging huursubsidie op Binnenhof en PvdA'er Schaefer met spandoek. Beeld Nationaal Archief

Lucas de Jong

‘Je kan urenlang over het socialisme lullen, maar als mensen al dertig jaar hun nek breken over een tegel bij de voordeur, en jij bent de eerste die de gemeente opbelt en zorgt dat ze die tegel komen recht leggen, dan zeggen ze: met die gozer moet je praten, want die is de eerste die wat voor me gedaan heeft.’

Aldus voormalig staatssecretaris Jan Schaefer, Amsterdammer in hart en nieren, en straatvechter pur sang. Voor velen is de banketbakker en vakbondsman een reliek uit de tijden van Den Uyl. In tegenstelling tot veel van zijn toenmalige partijgenoten was Schaefer een man van de straat. Een hoge opleiding was voor hem niet weggelegd, en dat had hij ook niet nodig. Hem zou nooit kunnen worden verweten dat hij de taal van het volk niet sprak. Iets waar Schaefer vrij uniek in was, was dat hij ondanks zijn carrière in Den Haag nog altijd met één been in de wijk stond. De PvdA was een volkspartij, dus dan moest je ook wel onder het volk zijn, want daar hoorde je wat er speelde. Bekend van uitspraken zoals: ‘‘In geouwehoer kun je niet wonen.’’ was deze staatssecretaris van volkshuisvesting iemand die geen blad voor de mond nam. Schaefer vertegenwoordigde het slag politicus die niet van het ellenlange filosoferen was, maar gewoon dingen deed.

Afgelopen zondag presenteerde Frans Timmermans zijn visiestuk voor een nieuwe linkse volkspartij. Hij beschreef idealen, maar niet hoe ze te bereiken. We leven nu in een tijd waar veel politici maar wat lullen en wanneer het aankomt op leveren, we bijna enkel symboliek krijgen. Wilders roept al jaren dat hij Nederlanders wil helpen, maar heeft na meer dan een halfjaar aan de knoppen, vrijwel niks bereikt. Yesilgöz claimt op te komen voor de hardwerkende Nederlander – wiens positie haar partij de afgelopen 15 jaar van de wal in de sloot heeft geholpen. Omtzigt die telkens riep om een nieuwe bestuurscultuur, blijkt de ruggengraat van een tandenstoker te hebben en heeft daarmee gezorgd dat de nieuwe bestuurscultuur enkel verslechterd is. Ten slotte heeft Van der Plas in plaats van boeren daadwerkelijk te helpen, de stikstofproblematiek vooruitgeschoven en haar plekje gevonden als het populistische schoothondje van de agro-industrie. Iedereen roept, maar niemand doet wat.

Dit kabinet staat er omdat mensen boos waren en zich niet gehoord voelden, daarom is het voor sociaaldemocraten belangrijk om daar daadwerkelijk iets mee te doen. Over een jaar komen de gemeenteraadsverkiezingen er weer aan en voor geen enkele andere verkiezing is het zo belangrijk dat (aspirant-)politici hun oor te luisteren leggen bij de mensen in hun gemeente. Hoor wat er speelt met je eigen oren, zie wat voor puinhoop het is met je eigen ogen. Niet alleen in campagnetijd, maar het hele jaar door. Wees niet de politicus die alleen tijdens de campagne zijn gezicht laat zien: daar zijn er al genoeg van. Als sociaaldemocraat ben je er voor de mensen die jou het hardst nodig hebben. Wat ons onderscheidt is dat wij niet over cijfertjes praten als we het over problemen in de samenleving hebben, maar over mensen. En die mensen hebben namen en gezichten. Om ze te leren kennen moet je ze wel opzoeken. In een tijd waar velen vaak in hun eigen bubbel blijven, moet een politicus die zegt er voor de mensen te zijn, verder kijken dan de mensen in zijn eigen bubbel. Dus ga de buurt in en ga langs bij een wijkpanel, voedselbank of andere vrijwilligersorganisaties. Laat je gezicht zien en als je er dan toch bent, help misschien even een handje mee, dan ervaar je zelf welke problemen er spelen.

Als wij willen laten zien dat wij er voor mensen zijn, dan moeten we dat laten zien in hun belevingswereld. Hier is het waar wij horen wat mensen bezighoudt, wat zij van ons nodig hebben en hoe wij kunnen helpen. Het beste wat wij kunnen doen is te luisteren en hier daadwerkelijk wat mee te doen: jouw acties als politicus zijn jouw beste campagne. Laat mensen zien dat jij wel hun problemen oplost, en laat het ook zien als je ergens tegenaan loopt. Laat de mensen die op jou stemmen zien dat je daadwerkelijk voor hen knokt, of je nou altijd wint of niet. Dit is de beste manier om het vertrouwen in de politiek weer wat te herstellen.

Het is misschien nostalgie, maar met het lage vertrouwen in de politiek is het nodig dat oplossingen weer tastbaar worden voor de mensen, en daar hebben we politici voor nodig die onder de mensen komen. En daarom is het belangrijk dat wij als partij –in welke vorm deze dan ook mag voortbestaan – weer een partij van straatvechters en doeners worden. Misschien kunnen we zo het vertrouwen weer opbouwen, met één rechte tegel tegelijk.

Deel ook jouw ideeën hierover. Mail jouw essay of ander soort artikel naar lavaredactie@gmail.com. Vragen? De redactie denkt graag mee! En check Lava’s socials!

categorieën: Bericht