Een internationale, progressieve toekomst

Je zou een cynisch boek kunnen schrijven met de vraag of de PvdA 2025 nog haalt… maar dat doen we niet. Wij vroegen drie Jonge Socialisten naar hun ervaringen in andere landen met opkomende activistische en linkse bewegingen strijdend voor een progressieve toekomst.

Bouwen aan een corruptievrij Oekraïne

Elmar Smid: Echt dapper vind ik het van ze, de jongeren in Oekraïne die zich aansluiten bij het SD Platform. In alle regio’s van het land hebben jongeren die zich met het sociaal-democratische gedachtegoed verwant voelen zich verenigd in dit netwerk. Pas twee jaar geleden is het dat Bohdan Ferens het initiatief nam om het SD Platform op te richten. Sindsdien hebben al een paar honderd jongeren zich aangesloten.

Het is zo dapper omdat in de Oekraïense politiek corruptie, chantage en bedreiging veel voor komt. Het is dus nogal wat om je daarin te mengen, maar deze jongeren zijn dat zat en laten zich niet tegenhouden. Ze inspireren zo heel veel anderen, geven elkaar training en zorgen voor hoop. Hoop op dat je zelf je leefomgeving een beetje mooier kan maken als je samenwerkt.

Iets langer dan een jaar geleden ben ik voor de Foundation Max van der Stoel (FMS) bij hen langs geweest in Kiev om een training te geven. In een klein zaaltje, overvol en vol enthousiasme. Wel waren ze bezorgd over ons referendum, vorig jaar. Tijdens de campagne voor het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne heeft het SD Platform de PvdA nog geholpen. Wie kan er nu beter uitleggen hoe waardevol de strijd tegen corruptie in Oekraïne is dan deze jonge Oekraïners zelf?

Intussen heeft Rutte z’n geitenpaadje gevonden en treed een deel van het oorspronkelijke associatieverdrag in werking. Bohdan is daar blij mee, vertelde hij op het afgelopen Congres van de PvdA. De FMS had hem uitgenodigd om te komen spreken. Voor Bohdan biedt de samenwerking met Europa de kans op een democratie in Oekraïne zonder corruptie en afpersing. Tot die tijd zal het SD Platform zich over misstanden blijven uitspreken!

#Feesmustfall: zuid-afrikaanse studenten in actie tegen collegegeld

Janneke Holman: Er broeit iets in Zuid-Afrika. Dat werd mij duidelijk toen ik afgelopen zomer een maand lang voor een studiereis het land bezocht. Al ruim een jaar lang gaan studenten in grote getale de straat op om te demonstreren. Tegen standbeelden van Britse imperialisten die verwijzen naar de periode waarin de zwarte bevolking werd onderdrukt, zoals #RhodesMustFall op de Universiteit van Kaapstad. Tegen het gebruik van Afrikaans als onderwijstaal ten nadele van het algemener gebruikte Engels op de Universiteit van Stellenbosch. Maar vooral tegen de door de regering aangekondigde verhoging van het collegegeld onder de naam #FeesMustFall.

Deze laatste beweging is een opmerkelijke. Zuid-Afrika kent een roerige geschiedenis en de decennia lange apartheid – de onderdrukking en discriminatie van de zwarte bevolking – heeft diepe wonden achtergelaten in het land. Na de vrijlating van Nelson Mandela en de afschaffing van de apartheid in 1994 heeft zijn partij, de ANC, altijd de regering geleid. Lange tijd ging het goed, maar de kloof tussen arm en rijk, vooral de kloof tussen de zwarte bevolking in townships en witte bevolking in dure buitenwijken, is nog steeds immens groot. De huidige regering onder leiding van Jacob Zuma, zelf omringd door corruptie en schandalen, weet deze kloof niet te dichten.

Nu staat er een nieuwe generatie studenten die na de apartheid is geboren en de ANC niet meer onvoorwaardelijk steunt. Het collegegeld – 2000 euro per jaar – is onbetaalbaar voor veel arme, voornamelijk zwarte studenten. Critici, waaronder meer conservatieve jongerenorganisaties, zetten de soms gewelddadige protesten weg als links-radicale uitspattingen en organiseren tegendemonstraties. Daartussenin zijn er juist studenten die de polarisatie tegengaan door online discussieplatforms als Bonfiire op te richten waar studenten en docenten inhoudelijk met elkaar in debat kunnen gaan.

Ja, er broeit iets in Zuid-Afrika: bovenal de tomeloze betrokkenheid en het activisme en van jongeren rond politieke en maatschappelijke kwesties. Dat is iets wat we vanuit Nederland best wat inspiratie uit mogen putten.

In Portugal maakt de jeugd het verschil

Roy Blokvoort: In Noord-Europa zijn rechtse en populistische partijen in de meerderheid. In Polen breken de conservatief rechtse populisten stap voor stap de democratische rechtstaat af, terwijl Geert dit jaar een einde hoopt te maken aan de godsdienstvrijheid. Hier richten de populisten zich op migratie en de Europese Unie. In Zuid-Europa ligt dit anders. Hier is links juist in opkomst. De bekendste voorbeelden zijn Syriza en Podemos, maar de effectiefste linkse wind waait in Portugal. Hier verhoogt een sociaaldemocratische regering de lonen en pensioenen, waardoor haar economie groeit en Portugal binnen de Brusselse drieprocentsnorm blijft. Daarom brachten wij van Jong WBS, de jongerenafdeling van de Wiardi Beckman Stichting, een bezoek aan Lissabon.

In Portugal spraken we met professoren en politici. Hoe is het de Portugezen gelukt om samen te werken op links? Opvallend genoeg was het niet de oude garde die smachtte naar een zwaai naar links. Geen Portugese Bernies, Corbyns en Gerard Bosmannen. Het gros van de staatssecretarissen zijn begin of midden dertig. (Komen wij aan, met Martijn van Dam en Klaas Dijkhoff). In Portugal regeerde de oude garde liever met centrum-rechts dan in een complexe gedoogconstructie met het linkse blok, de groenen en de communisten. Het waren de jonge leden en jonge bestuurders binnen de partij die Portugal naar links trokken. Zij waren degenen die smachtten naar verandering en echt links beleid. Zij waren degenen die klaar waren met de privatiseringen en bezuinigingen van de trojka.

Hoewel het er niet naar uitziet dat links in Nederland, net als in Portugal, een meerderheid haalt, betekent dat niet dat wij aan de zijlijn moeten blijven staan. Als wij onze zinnen zetten op het stimuleren van vaste contracten en nivellerend beleid, dan kunnen we dat bereiken. Jonge leden en jonge bestuurders kunnen het verschil maken. Ook in Nederland.

categorieën: Lava 19/1